Trong bài viết này, xin được mô tả cách thức hoạt động của hệ dẫn động tất cả bánh xe (AWD) và hệ dẫn động bốn bánh (4WD), giải thích những điểm giống và khác nhau của chúng và cách chúng có thể bị nhầm lẫn.

Dẫn động tất cả bánh xe AWD (All-Wheel Drive) và dẫn động bốn bánh 4WD (Four/4-Wheel Drive) đều là những chiếc xe có thể truyền lực tới cả bánh trước và bánh sau. Và ngay này, sự phổ biến của loại xe này ngày càng rộng rãi. Nhưng sự khác biệt giữa AWD và 4WD là gì? Và cái nào phù hợp với bạn? Thuật ngữ AWD và 4WD đôi khi có thể gây nhầm lẫn, đặc biệt là vì các hệ thống AWD đã trở nên mạnh mẽ hơn và 4WD ngày càng trở nên phức tạp hơn, làm mờ đi sự khác biệt giữa hai hệ thống này. Hơn nữa, các nhà sản xuất khác nhau thường sử dụng các thuật ngữ khác nhau để mô tả cũng nh quảng cáo hệ thống tối ưu của họ.

Từ vấn đề câu chữ, logic và việc đặt tên hệ thống, rõ ràng thật khó để đưa ra ranh giới rõ ràng giữa AWD và 4WD. Tuy nhiên, trong bài viết này, VehiXE Team sẽ phân tích theo một chiều hướng mà hợp lý, được công nhận đầy đủ trên thế giới bởi các kỹ sư ô tô.

Hệ Dẫn động tất cả các bánh xe AWD – All-Wheel Drive là gì?

Đúng như cái tên của nó, AWD, hay “hệ dẫn động tất cả các bánh”, là một cấu hình hệ thống truyền động trong đó mô-men xoắn được truyền từ động cơ đến các trục trước và sau đến cả bốn bánh thông qua bộ vi sai. Nhưng trên thực tế, có hai loại hệ dẫn động được gọi là AWD. Một loại dẫn động tất cả các bánh xe liên tục và một số nhà sản xuất gọi đây là Full-time AWD (AWD toàn thời gian). Loại thứ hai, thường được gọi là Part-time AWD (AWD bán thời gian) hoặc Automatic AWD (AWD tự động), hoạt động hầu hết thời gian ở chế độ dẫn động hai bánh, chỉ truyền lực đến cả bốn bánh khi cần hệ kiểm soát lực kéo.

Hệ dẫn động AWD hoạt động như thế nào?

Các hệ thống AWD, cả toàn thời gian và bán thời gian, thường hoạt động mà không cần điều khiển từ người lái, mặc dù một số hệ thống cung cấp các chế độ có thể lựa chọn cho phép một mức độ kiểm soát lượng năng lượng truyền đi đâu. Tất cả các bánh xe nhận được mô-men xoắn thông qua một loạt các bộ vi sai, khớp nối nhớt và/hoặc ly hợp đa đĩa, giúp phân phối lực đến các bánh xe để tối ưu hóa lực kéo của xe. Xe vẫn vận hành êm ái trong điều kiện bình thường.

Full-Time AWD (AWD toàn thời gian)

Trong AWD toàn thời gian, cả cầu trước và cầu sau đều được dẫn động mọi lúc, mọi nơi. Trên mặt đường khô ráo, loại AWD này có thể giúp xe xử lý tốt hơn và đảm bảo rằng toàn bộ công suất được truyền vào mặt đường. Và trong điều kiện trơn trượt, chẳng hạn như băng, tuyết hoặc bùn, nó cung cấp thêm lực kéo cho bánh xe cần để xử lý an toàn và tự tin hơn.

Part-Time AWD (AWD bán thời gian)

Trong hoạt động bình thường, AWD bán thời gian gửi mô-men xoắn đến hai bánh dẫn động, phía trước hoặc phía sau tức hoạt động như một hệ dẫn động hai bánh xe, tùy thuộc vào nhà sản xuất và kiểu xe. Sau đó, hệ thống sẽ tự động điều khiển hai bánh còn lại khi điều kiện đường xá cần thêm lực kéo. AWD bán thời gian hiện đại sử dụng một loạt các cảm biến điện tử cung cấp thông tin cho máy tính, điều khiển lượng công suất truyền đến mỗi bánh xe.

Ưu và nhược điểm của hệ dẫn động AWD

Ưu điểm của AWD là người lái xe không phải đưa ra bất kỳ quyết định nào về việc sử dụng hệ thống hay không. Hoặc là tất cả các bánh xe đang được dẫn động toàn thời gian, hoặc bản thân hệ thống được thiết kế để cảm nhận sự mất lực kéo và truyền lực tới những nơi cần thiết (thông qua các cảm biến). AWD có sẵn trên nhiều loại xe, từ sedan nhỏ gọn đến các mẫu xe hiệu suất cho đến mọi kích thước của xe SUV, off-road, bán tải.

Mặc dù AWD có thể hoạt động tốt trong nhiều điều kiện khác nhau, từ mưa, tuyết đến đường địa hình nhẹ, nhưng nó thường được coi là một lựa chọn ít hơn đối với những người chơi off-road nghiêm túc. Tuy nhiên nhận thức này đang thay đổi phần nào khi các hệ thống AWD hiện đại ngày càng trở nên tốt hơn và có khả năng mạnh mẽ hơn, nhưng nhiều tài xế thích mạo hiểm vẫn thích tự quyết định thời điểm sử dụng hệ dẫn động bốn bánh thay vì tự động. AWD cũng làm tăng chi phí của một chiếc xe và trong hầu hết các trường hợp, sẽ làm giảm khả năng tiết kiệm nhiên liệu.

Hệ Dẫn động bốn bánh xe 4WD – Four-Wheel Drive là gì?

Đây là hệ thống dẫn động truyền thống 4×4 mà hầu hết mọi người nghĩ đến khi nói đến hệ thống truyền động cung cấp năng lượng cho cả bốn bánh của xe. Không có gì đáng ngạc nhiên vì nguyên tắc này đã có từ thời sơ khai của giao thông cơ giới. Hình ảnh đặc trưng của xe 4WD là một chiếc xe tải có khoảng sáng gầm cao, gầm xe được che chắn, móc kéo và lốp to, sần sùi. Và đúng là hệ thống này vẫn được tìm thấy chủ yếu trong các xe bán tải và SUV cỡ lớn.

Nhưng qua nhiều năm, kỹ thuật 4WD ngày càng trở nên tinh vi và mặc dù nhìn chung nó vẫn có khả năng sử dụng trên đường địa hình nghiêm túc hơn, nhưng giờ đây nó có thể được tìm thấy trên nhiều mẫu xe thoải mái, thậm chí sang trọng. Hệ thống 4WD cung cấp mô-men xoắn thông qua một loạt vi sai trước, sau và trung tâm, hộp số và khớp nối, cho phép xe vận hành với lực kéo tối đa trong nhiều điều kiện khác nhau.

Hệ dẫn động 4WD hoạt động như thế nào?

Giống như hệ thống AWD, hệ dẫn động 4WD được thiết kế để gửi mô-men xoắn đến cả bốn bánh của xe để tăng độ bám đường khi cần thiết. Nhưng hệ thống 4WD có xu hướng mạnh mẽ hơn AWD và thường có thể xử lý các địa hình gồ ghề hơn. Và nó cũng có hai loại: toàn thời gian và bán thời gian.

Nhiều hệ thống dẫn động 4WD cũng có dải số thấp và cao mà người lái có thể lựa chọn bằng công tắc điện tử hoặc cần gạt cơ trên sàn. Cài đặt thấp cung cấp lực kéo tối đa trong môi trường địa hình, trong khi cài đặt cao là cấu hình mặc định, hữu ích cho các điều kiện đường trơn trượt, chẳng hạn như tuyết, băng, cát rời hoặc sỏi.

Full-Time 4WD (4WD toàn thời gian)

Hệ dẫn động 4WD toàn thời gian hoạt động như một hệ thống AWD toàn thời gian, với cả bốn bánh xe đều nhận lực liên tục. Trong một số thiết kế, người lái có thể có tùy chọn kiểm soát cách phân bổ sức mạnh cho cầu trước và cầu sau thông qua các chế độ có thể lựa chọn.

Part-Time 4WD (4WD bán thời gian)

Đây thực sự là kiểu truyền thống của hệ dẫn động bốn bánh và hầu hết có thể được tìm thấy trong xe tải và xe SUV được thiết kế để làm việc và giải trí trong những điều kiện khắc nghiệt hơn. Trong trường hợp này, xe thường được dẫn động bằng hai bánh, thường là ở phía sau. Người lái xe cần đưa ra quyết định sử dụng hệ dẫn động 4 bánh khi cần thiết bằng việc nhấn nút hoặc chuyển cần số. Một số hệ thống cũng cho phép người lái khóa vi sai của xe để tăng thêm lực kéo trong điều kiện địa hình khắc nghiệt.

Ưu và nhược điểm của hệ dẫn động 4WD

Xe 4WD nói chung là tốt nhất trong việc xử lý các điều kiện bất lợi, cả trên đường và off-road. Mặc dù các hệ thống này hiện đã có sẵn trên các dòng xe bán tải và xe SUV hạng sang được trang bị tốt, nhưng về cơ bản, chúng vẫn có xu hướng được thiết kế cho độ chắc chắn và sức kéo tối đa, và chúng rất phù hợp để làm việc và giải trí ở những địa hình khó.

Ngày nay, thiết kế 4WD ngày càng trở nên tinh tế, cũng như thiết kế của những chiếc xe và bạn có thể đặt hàng với nó. Tuy nhiên, tùy thuộc vào kiểu dáng và kiểu xe, 4WD vẫn thường mang lại cảm giác lái cứng hơn 2WD. Những hệ thống này cũng có ảnh hưởng bất lợi đến việc tiết kiệm nhiên liệu và làm tăng giá thành ban đầu của xe.

Đọc đến đây, thực sự thì bạn và chúng ta vẫn rất mơ hồ để phân biệt rõ ràng AWD và 4WD. Nhưng hãy tiếp tục xem xét kỹ nhé:

Vậy Hệ dẫn động AWD và 4WD khác nhau ở điểm gì?

Ngày nay thì dẫn động AWD và 4WD về công nghệ, kỹ thuật cơ bản thì thực sự là rất ít sự khác nhau. Sự khác nhau của hai hệ thống này là ở cái tên mà nhà sản xuất đặt, mục tiêu thiết kế để thực hiện khả năng hoạt động ở những điều kiện, địa hình đường xá mong muốn của chiếc xe.

Kiểu như bia và rượu, nó khác nhau ở hàm lượng alcohol, tức độ mạnh của nó. Còn việc uống nhiều thì kiểu gì cũng say. AWD thì mềm mại hơn, tinh tế hơn, còn 4WD thì mạnh mẽ hơn, cứng cáp hơn, và cũng thô hơn nữa đấy.

• AWD là thiết kế cải tiến của 4WD (nó thực sự ra đời sau), với các trang bị kỹ thuật, công nghệ hiện đại, tinh tế. AWD được thiết kế cho tất cả các dòng xe, và mục đích chính là chạy trên đường (On-Road). Xét độ mạnh thì nó kém 4WD

• 4WD là thiết kế truyền thống, có từ sơ khai. Ngày nay nó cũng được trang bị hiện đại và tinh tế như AWD. 4WD luôn được ưu tiên về sự mạnh mẽ, và mục đích của nó là chạy trên đường địa hình Off-Road, xử lý những điều kiện phức tạp, khắc nghiệt hơn AWD.

• AWD thì hoàn toàn tự động điều khiển, điều chỉnh (mặc dù cho thêm lựa chọn dải số thấp cao), còn 4WD thì chắc chắn sẽ có thêm nút hoặc cần gạt điều khiển cho người lái, ở 4WD bán thời gian thì phân biệt rõ ràng hơn, lúc này việc dẫn động cả bốn bánh xe phụ thuộc hoàn toàn vào người lái thông qua nút bấm hoặc cần gạt, khóa.

Cần lư ý là khi đạt đến một giới hạn tinh tế, mạnh mẽ, hiện đại giống nhau thì hai hệ thống này sẽ trở về là một như thủa ban đầu mà nó sinh ra.